Cennet´te dört hafta

   2002 senesinin ocak ayinda dört haftaligina Fiji adalarina gittim. Korean Airlines´dan aldigim bilet icin 1000 Euro ödedim. Giderken 6 saat kadar Seoul´da kaldim. Seoul´daki yeni hava alani gercekten muhtesem. Frankfurt'tan  Kore´ye kadar yaklasik 12 saat uctuk. Seul'den Fiji´ye kadar da tekrar on saat kadar uctuk. Fiji´de ocak ayi tam yagmur zamani, her gün bir, iki saat yagmur yagiyor. Yine de geri kalan saatlar insana yetiyor, hava 30-35 dereceyi gecmiyor, ama altina da düsmüyor. Cok yesil bir ada. Yer yer cok daglik. Fiji adasi aslinda 300 adadan olusuyor. Ama Fijililer daha cok iki adada yasiyor: Viti levu ve Vanua levu. bu iki ada asagi yukari Kibris´in büyüklügünde. Fiji´nin nüfusu 1 milyon civarinda. Ucak Nadi havaalanina indi. Oradan baskent olan Suva´ya gectim. Orada, Almanya'dan okul arkadasim Markus Pangerl'in  yaninda kaldim. Kendisi etnolog ve orada doktora tezi icin arastimalar yapiyor.

      Leleuvia adasi  Leleuvia adasi

    Suva´da 150 bin kadar insan yasiyor. Fiji´nin nufusunun 45%´i Hintli. Bunlar 140 sene evvel Ingilizler tarafindan Fiji´ye ucuz isci olarak getirilmisler. Diger bir yüzde 5´i Cin´den. Bunlar da cok evvelden Fiji´ye yerlesmisler. Bunlarin disinda Ingilizler ve Avustralya´lilarda epey kalabalik. Fiji´nin resmi dili ingilizce, hintce ve fiji´ce. Bundan dolayi herkes ingilizce biliyor. Ama tabiki bu tür cokkültürlülük bir takim sorunlara da yol acabiliyor. Mesela Fijili yerliler Hintlileri ve Cinlileri pek sevmiyorlar. Hatta 2000 yilinda Fijili generalller bir darbe ile Hintlilerin haklarini epey kisitlamislar. Hintliler ve Cinliler Fijililerden cok korkuyorlar. Ama birlikte yasamaya da mecburlar. Isadamlarinin ve Akademisyenlerin cogunlugu Hintli ve Cinli. Ülkeyi kalkindiranlar daha cok bunlar. Ama mesela Fiji de arsa satin alma hakklari yok. Fijililer bunlara toprak vermek istemiyor.

Etnolog arkadasim Markus Pangerl ( resmin solundaki).Sagolsun beni gezdirdi. Onada buradan bir Dankeschön!   Tekrar Markus, ben ve iki Hint kökenli arkadas    Suva´dan bir görüntü    Suva´da deniz kenari    Suva´ya yakin bir yerde Pacific Beach diye bir hotel. Günlügü 10 $.    Suva´da bir cami    Suva´da bir hindu mabedi     

   Dinler bakimindan fiji cok ilginc. Fijililerin cogu koyu hiristiyan (anlasilan ingiliz misyonerleri isi saglam tutmus), hintliler ise ya hindu ya müslüman. Bundan dolayi Fiji´nin her yerinde cami, hindu mabedi veya kilise görmek mümkün. Ayrica Fiji´de cok güzel bir Üniversite oldugundan bir cok diger adalardan okumak icin gelenler var. Egitim düzeyi fena degil. Her taraf´ta okullar görmek mümkün. Baskentr olan Suva cok güzel ve cok canli bir sehir. Her yerde müzik ve dans egemen. Otobüslerde taxilerde insanlar dans etmekte. Ayrica cok ta güzel ve cana yakin insanlar. Suva´da Bar´lar ve disco´larda dolup tasmakta. Gece hayati cok eglenceli. Adada turizm iki türlü; birinci tür ve cogunlukta olan ``backpacker´´ denen ( bizim ``bitli turist´´ de dedigimiz türden !!) sirt cantali ucuzcu genc turistler, ikinci türü de cok lüks tatil köyü ve sitelerde konaklayan zengin turistler olusturuyor. Bunlar genelde Avustralya, Japonya, ABD ve Ingiltere ve Almanya gibi ülkelerden gelenler.

   Iki hafta kadar Suva da kaldiktan sonra Leleuvia diye bir ada´ya gittik. Leleuvia gercek bir cennet. iki futbol sahasi büyüklügünde bir adacik. Adada 30 kadar yerli yasiyor. Bunlar turizimden geciniyor. Adada ufak bir cafeterya ve voleybol sahasi var. Konaklama da kücük kulübe tipi evciklerde gerceklesiyor. Fiyat ta  tam pansiyon10 ila 20 $ arasi degisiyor. Dormitory tip odalarda fiyat ucuzluyor. Burasi ayrica snorkel ve dalmak icin cok uygun.  Bu arada ben de snorkel yaparken 2 metrelik bir köpek baligi bebegi ile tanisma imkani buldum. Allah´tan pek saldirgan degilmis bu bebekler. Daha hic turistlere saldirmamislar. Ada insanlari cok sevimli ve sempatik. hic de kaziklamaya calismiyorlar. 6 gün icinde birbirimzle iyice kaynastik. Her aksam gitarlariyla müzik yaptilar ve devamli olarak beraber kava ictik. Kava Fiji´nin geleneksel icecegi. Fiji´liler her gün icmekte. Biraz sarhosluk veriyor insana ve uyusturuyor ama alkolsuz. Kava bitkisi patetese benziyor ve iyice ezildikten sonra su ile karistirilip iciliyor. Aslinda pek lezzetli degil ama insan alisiyor.

Leleuvia adasinda kuvvetli bir med-cezir olayi var. resimde sularin cekildigi cezir ani gözüküyor    Leleuvia´nin komsu adasi. Honeymoon island. Burada kimse yasamiyor     Leleuvia´nin yerlileri. Müzik ve kava ile eglenirken. Sol tarafta gözüken kahverengi icecek kava   Leleuvia adasi   Leleuvia´daki evcikler. Bunlarin fiyati günde 12-20 $ arasinda    Leleuvia

   Fiji´de hic bir Türk ile karsilasmadim. Türkiye´yi de cogu bilmiyor. Ama Cim Bom dedinmi isler degisiyor. Galatasaray'i cogu taniyor. Cünkü Fijililer tam anlamiyla futbol hastasi. Hele Ingiliz ligini cok yakindan takip ediyorlar. Ama bir Fijili benden Osmanli hakkinda kitap istediginde biraz sasirdim dogrusu. Megerse adam üniverstede tarih okumus ve Osmanli hakkinda da epey bilgisi vardi.

   Sonuc olarak Fiji cok hosuma gitti. Keske dört hafta degil de ondört hafta kalabilseydim. Fiyatlarda uygun. Ucak bileti disinda oda fiyatlari, yiyecek ve icecek, giyim kusam hafif Türkiye´den ucuz. 1 Fiji Dollari asagi yukari 50 Amerikan centi.

   Simdi yapilmasi gereken, Türkiye´nin Fiji de tanitilmasi. Dolayisiyla benim tavsiyem: haydi Türkler Fiji´ye.

Seoul´da bir tarihi yapit    Tarihi bir yapit ve gökdelenler

   Dönüste de ucak baglantisindan dolayi bir bucuk gün Seoul´da kaldim. Otel ve yemek masraflarini Korean Airlines karsiladi. Orasi da cok hosuma gitti. Türk bayragi orada bu yaz gerceklesecek olan futbol dünya sampiyonasindan dolayi sehrin her yerinde dalgalanmakta. Seoul cok kalabalik bir sehir, nüfusu yaklasik 12 milyon. 1000 Won 50 amerikan senti kadar. Güney Kore bazi konularda Türkiye´den cok daha ileri ama yine de getto tipi yerleri ve fakirler de var.Görmeye deger bir sehir. Ama zamanim kisitli oldugundan mesela orada bulunan Türk sehitligini bile ziyaret edemedim.

Selamlar

Not: Daha fazla bilgi edinmek isteyenler bana mail atabilirler.

Erdal Toprakyaran